
EKSPERTYZA

Prof. Ewa Tuora-Schwirskott
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa w Legnicy
Polityka wobec migrantów z Ukrainy w krajach niemieckojęzycznych
Wybuch wojny w Ukrainie spowodował exodus ludności z Ukrainy do krajów Unii Europejskiej, w tym także do krajów niemieckojęzycznych. Obecnie w Niemczech mieszka około 1,1 mln osób, które wjechały do Niemiec od 24 lutego 2022 r. w związku z rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie. Około 350.000 z nich to dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia. Około dwie trzecie dorosłych migrantów to kobiety.
W Szwajcarii przebywa obecnie ok. 67.000 obywateli Ukrainy, którym przyznano status uchodźcy – tzw. status S lub wizę S. Natomiast do Austrii w związku z agresją na Ukrainę przybyło 52.803 osób z Ukrainy. Wraz z osobami, które przybyły do Austrii wcześniej, obecnie mieszka na terenie Austrii ok. 81.000 obywateli Ukrainy. Ponad dwie trzecie (69,4%) ludności Ukrainy w Austrii to kobiety, a tylko 31,6% to mężczyźni. Tylko 10% obywateli Ukrainy ma więcej niż 60 lat.
Według Federalnej Agencji Pracy obecnie ok. 725.000 obywateli Ukrainy na terenie Niemiec to osoby w wieku produkcyjnym, co Federalna Agencja Pracy interpretuje, że są to osoby pomiędzy 15 a 65 rokiem życia. W listopadzie 2023 r. 21% z nich było zatrudnionych: 113.000 znalazło zatrudnienie podlegające składkom na ubezpieczenie społeczne w Niemczech, a 36.000 na tzw. minijob, czyli zatrudnienie minimalne. Należy podkreślić, że stopień zatrudnienia obywateli Ukrainy na niemieckim rynku pracy, to jedno z bolączek polityki migracyjnej rządu niemieckiego, który w tej sprawie spogląda z zazdrością na polski rynek pracy i polskiego ustawodawcę. Pomimo obecnej trudnej sytuacji gospodarczej niemiecki rząd wyraża nadzieję, że jeszcze więcej osób, które wyjechały z Ukrainy z powodu agresji Rosji, podejmie pracę. Niski stopień zatrudnienia obywateli Ukrainy wynika z braku możliwości uznania na rynku niemieckim kwalifikacji zawodowych zdobytych w Ukrainie oraz polityki niemieckiej polegającej na konieczność odbycia kursów integracyjnych przed podjęciem pracy.
Z badań przeprowadzonych przez austriacki Fundusz Integracyjny (Österreichischer Integrationsfond ÖIF) na rynku pracy jest obecnie zatrudnionych 42,5% badanych kobiet, co oznacza znaczny postęp, gdyż w 2023 roku było to 25% oraz w 2022 roku zaledwie ok. 10%. Te wysokie liczby Österreichischer Integrationsfond tłumaczy poziomem wykształcenia migrantów: trzy czwarte badanych posiada wyższe wykształcenie. Wyniki badań nie są jednak jednoznaczne - z badań przeprowadzonych przez austriacką Agencję Badania Rynku Pracy (Arbeitsmarkdaten und Arbeitsmarktforschung) wynika, że 54,9 % mężczyzn i 64,6 % kobiet w momencie przeprowadzania badania nie szukało pracy. Dwie trzecie uczestników badania określiło swoją sytuację dochodową jako bardzo niepewną. Jako główny powód podaje się możliwość znalezienia pracy jedynie w niepełnym wymiarze godzin i możliwością podjęcia jedynie pracy niewykwalifikowanej. Praca poniżej wykształcenia i kwalifikacji zawodowych migranta, to ogromny problem w polityce migracyjnej.
Z kolei w Szwajcarii zgodnie z najnowszymi danymi Sekretariatu Stanu ds. Migracji (Staatssekretariats für Migration – SEM) w Szwajcarii zarejestrowanych jest ok. 66.000 obywateli Ukrainy, z czego 40.000 jest w wieku produkcyjnym. Ich wskaźnik zatrudnienia wynosi 20%, co jest niską wartością w porównaniu ze średnią szwajcarską, która wynosi 70%. Obywatele Ukrainy przebywający w Szwajcarii charakteryzują się także wysokim poziomem edukacji: zgodnie z wynikami badań szwajcarskiego urzędu statystycznego dwie trzecie ukraińskich uchodźców w Szwajcarii ma wykształcenie wyższe, a 92% ma dyplom ukończenia szkoły średniej.
Czytaj całość:
Zobacz więcej ekspertyz
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Zadanie finansowane jest ze środków Ministra
